Marokko UPR Vrouwenrechten opnieuw bekeken

De advocaten voor de rechten van de mens en de verenigingen ter stimulering van deze rechten bezorgden de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties een gezamenlijk rapport van de belanghebbenden voor het 2017 universeel periodiek overzicht van Marokko. Het betreffende overzichtsrapport behandelt het geweld tegen vrouwen in Marokko.

Geweld tegenover vrouwen en andere vormen van discriminatie tegenover de vrouw zijn wijdverbreide problemen in Marokko. Naar aanleiding van het Universele Periodieke Overzicht van 2012, aanvaardde Marokko de 26 aanbevelingen die aandrongen om geweld tegen de vrouw aan te pakken. Marokko heeft slechts ten dele deze aanbevelingen toegepast.

Het artikel 475, een bepaling in het strafwetboek, dat voordien een verkrachter de kans gaf om aan zijn straf te ontkomen door te huwen met een minderjarig slachtoffer, is ingetrokken. Maar de praktijk blijft echter bestaan en er werden geen begeleidende diensten in het leven geroepen voor de slachtoffers.

Marokko heeft geen aanbevelingen ten harte genomen die oproepen om wettelijk op te treden met strafrechterlijke en civielrechterlijke bepalingen tegen geweld tegenover vrouwen. Op dit ogenblik blijft geweld tegenover vrouwen vallen onder de verouderde, algemeen geldende wetten van het strafwetboek van 1962. Momenteel moeten slachtoffers van geweld meer dan twintig dagen wachten alvorens ze klacht kunnen indienen, de politie kan niet onmiddellijk tussenbeide komen bij huiselijk geweld, tenzij er dringende doodsbedreigingen geuit worden, en echtgenotes die uit de echtelijke woning verdreven worden , worden door het Openbare Ministerie teruggebracht naar de omgeving waar het misbruik plaatsgreep.

Het is zorgwekkend dat een voorgestelde hervorming voor het strafwetboek de straffeloosheid zou uitbreiden in gevallen van eerwraak, door een lid van het gezin tot “gezinshoofd” te maken. Dit zou de categorie van mensen die in aanmerking komen voor straffeloosheid bij geweld nog uitbreiden. De vrouwen worden ook ontmoedigd om geweldplegingen aan te geven en vorderingen in te stellen door de langdurige procedures, een gebrek aan beschermingsmaatregelen, de kans om als slachtoffer zelf beschuldigd te worden en het grote aantal gevallen dat zonder verder gevolg afgesloten wordt. Verder worden vrouwen ook ontmoedigd om verkrachtingen te melden omdat ze moeten bewijzen dat ze geen toestemming ertoe gaven en omdat ze kunnen berecht worden voor relaties buiten het huwelijk, hetgeen in Marokko nog steeds illegaal is.

De regering heeft ook tegenstrijdige bepalingen de wereld ingestuurd betreffende het feit of verkrachting binnen het huwelijk nu al dan niet een misdaad is.

De regering van Marokko is er ook niet in geslaagd om polygamie af te schaffen en het aanvaardingsgehalte van verzoekschriften om een tweede vrouw te nemen blijft niet onbelangrijk en neemt zelfs toe. Er werden inspanningen geleverd om niet-officiële huwelijken, waarbij vrouwen niet over de wettelijke huwelijksrechten beschikken, te beperken. Integendeel, de voorziening waardoor eerdere niet-officiële huwelijken kunnen erkend worden, wordt gebruikt om nieuwe polygame huwelijken te registreren.

Mannen en vrouwen in Marokko hebben met de familiewetgeving van 2004 nog steeds niet dezelfde mogelijkheid om te scheiden. Een echtgenoot kan van zijn vrouw scheiden zonder redenen en zonder haar toestemming. Vrouwen hebben die kans niet. De vrouwen hebben wel de mogelijkheid gekregen om de scheiding aan te vragen wegens onoverbrugbare verschillen, maar de rechters zien dit nog vaak als een scheidingsaanvraag van een Marokkaanse echtpaar op basis van schuldbekentenis. Ook het uithuwelijken van meisjes op jonge leeftijd blijft in Marokko een groot probleem. Het aantal verzoekschriften om met minderjarigen te mogen huwen en de toestemming daartoe ligt hoog en neemt zelfs toe.